رز فیشر که خاطرات جنگ جهانی اول و دوم را خوب به خاطر دارد، اکنون در حال فراگیری زبان فارسی است.
به گزارش خبرنگار «بازتاب» از فرانسه، او که یک زن سوئیسی است، به سه زبان آلمانی، فرانسوی و انگلیسی کاملاً مسلط است و اکنون فارسی به عنوان زبان چهارم اوست. او با گذشت یک قرن از زندگانیاش، حافظه شگفتی دارد.
رز از جنگ حهانی اول میگوید: درست یادم هست که روزی که جنگ شد، جارچی آمد و فریاد میزد. و ما حدود ده تا دوازده بچه بودیم و نمیفهمیدیم او چه میگوید. ما از فریاد زدنهای او خوشمان آمده بود و دنبالش راه افتادیم و هی دست میزدیم و شادی میکردیم. در همین وقت مادرم با چشمی گریان آمد و مرا از بین بچهها قاپید و دوان دوان به خانه برد. او به من توضیح داد که جنگ شده است و پدرت باید به جبهه برود و با دشمن بجنگد. من خیلی ترسیدم و گریستم و این خاطره را هرگز فراموش نمیکنم.
او از جنگ جهانی دوم نیز خاطرات بسیار دارد. او میگوید: در جنگ جهانی دوم، آلمانیها همه جا را اشغال کرده بودند. هنگامی که جنگ شروع شد، من در پاریس بودم و دخترم در سوئیس بود. نمیتوانستم دور از دخترم باشم و از طرف دیگر نمیدانستم که جنگ کی تمام میشود. پس تصمیم گرفتم با وجودی که فرانسه تحت اشغال نیروهای آلمانی بود، هر طور شده خودم را به آن سوی مرز برسانم. شب هنگام حرکت کردم و گاه مسیرهای زیادی را به صورت سینه خیز رفتم، اما بالاخره موفق شدم به سوئیس برسم. و دخترم را یک هفته بعد از همان طریق به پاریس بیاورم.
شوهرم در پاریس بود و از من پرسید چرا دوباره برگشتی؟ صبر میکردی تا جنگ تمام شود! من گفتم اگر قرار است بمیریم بهتر است با هم بمیریم. آن روزها در پاریس من مجبور بودم با دخترم در گوشی آلمانی حرف بزنم چون او فرانسوی نمیدانست. و از طرفی فرانسویها ما را سرزنش میکردند چون میگفتند او به زبان دشمن ما حرف میزند... زندگی سختی داشتیم که گاهی هم البته خندهدار بود.
حالا بعد از 100 سال چرا به فکر آموختن زبان فارسی افتادی؟
او در پاسخ میگوید: من ترجمه شعرهای خیام، مولانا، حافظ و سایر شاعران ایرانی را زیاد خواندهام و آنها را دوست دارم. واقعاً من عاشق شاعران ایرانی و ادبیات ایرانی هستم. من درباره ابن سینا و رازی و سایر دانشمندان معروف ایرانی بسیار مطالعه کردهام و الان به جرأت میتوانم بگویم که که اساس علم و تکنولوژی امروز دنیا مدیون دانشمندان بزرگ ایرانی است. جهان به عالمان ایرانی مدیون است.
امروز چی؟
امروزه نیز شنیده ام که ایرانیها به تکنولوژی و علوم پیشرفتهای دست یافتهاند. البته اگر خوب مطالعه کرده باشید همین الان بهترین دانشمندان و حتی پزشکان و جراحان اروپا و آمریکا ایرانی هستند. نمیدانم چرا این دانشمندان در ایران و در میان خود ایرانیها نیستند ولی به هر حال ایران کشور بزرگی است که قابل مقایسه با کشورهای همسایه خودش نیست. من قبلاً ایران را کشور شعر و زبان میدانستم اما حالا علم و تکنولوژی هم به آن اضافه شده است.
علم و تکنولوژی قبل از اروپاییان در دست ایرانیان بود. حتی بعضیها عقیده دارند که اروپاییان علم را از ایران گرفتند. درست است.
هم درست است و هم درست نیست. چون درست است که ایران دانشمندان بزرگی داشته است که به تمام جهان خدمت کردهاند؛ از جمله ابن سینا، رازی، خوارزمی و غیره، اما امروزه اروپا نیز به علم و تکنولوژی خوبی مجهز است. فضا نوردان خوبی دارد. در پزشکی پیشرفت خوبی داشته است. در علوم نظامی خیلی پیشرفت کرده است.
همان علوم نظامی و ساخت سلاح و مهمات که منجر به کشتن انسانها میشود؟
متأسفانه بله.
شما درباره جنگ امروز لبنان و اسرائیل چه نظری دارید؟
جنگ همیشه ویرانگر است و در هر جای دنیا که باشد محکوم است. من یادم میآید در دو جنگ بزرگ چه بسیار مردانی که کشته شدند، چه بسیار کودکانی که پدر و مادر خود را از دست دادند. و چه بسیار زنانی که بدون شوهر ماندند...چقدر خرابی و نابودی و کشت و کشتار...امروز در عراق و لبنان نیز همین امر اتفاق می افتد. ما انسانها باید فقط به صلح بیندیشیم. جنگ ویرانگر است. من یادم می آید در دوران جنگ جهانی دوم در همسایگی ما در منطقه Drancy در حومه پاریس پر بود از یهودی ها که بعداً از آنجا رفتند.
به کجا رفتند و اصلاً از کجا آمده بودند؟
نمیدانم به کجا رفتند ولی آلمانیها بودند که آنها را به این منطقه آوردند. همه مردم اهل درانسی میدانند. شاید رفتند به اسرائیل یا به یک نقطه دیگر از جهان.
امیدوارم که در یادگیری زبان فارسی و کلاً در زندگی دانشجویی موفق باشید.
بله (میخندد) یک دانشجوی 100 ساله.